بررسی اثر اندازه پستان بر دوز دریافتی قلب وریه در درمان سرطان پستان با استفاده از میدان‌های مماسی در دو روش سه بعدی و دوبعدی

زمینه و هدف: از مواردی که در رادیوتراپی پستان باید مورد بررسی قرار گیرد: توزیع دز یکنواخت همراه با پوشش کامل حجم هدف با حفظ ارگان‌های بحرانی می باشد. شکل و اندازه پستان بر توزیع دوز حجم هدف و دوز دریافتی ارگان‌های بحرانی تأثیر دارد. هدف از انجام این مطالعه بررسی دوز دریافتی قلب و ریه در میدان‌های مماسی پستان در دو روش سه بعدی و مرسوم در اندازه های متفاوت پستان می باشد. مواد و روش‌ها: در این مطالعه از یک فانتوم آناتومیکی لایه ای با ناهمگنی ریه در دو اندازه کوچک و بزرگ پستان استفاده شد. تنه از پلکسی شفاف و قلب جهت تمایز از تنه از پلکسی رنگی ساخته شد. برای پرتودهی از شتاب‌دهنده خطّی با انرژی MV 6 استفاده شد. جهت به‌دست آوردن حجمی از قلب و ریه که دوزی بیش از حدّ مجاز دریافت کرده اند، از هیستوگرام دوز – حجم محاسبه شده در دو تکنیک مرسوم و سه بعدی استفاده شد. روش درمانی مرسوم با استفاده از کانتور دستی و روش طراحی درمان سه بعدی با استفاده از نرم افزار طراحی درمان RT Dose plan انجام شد. یافته ها: در روش سه بعدی حجم بیشتری از ریه و قلب نسبت به روش مرسوم، دوزی بیش از حدّ مجاز دریافت کرده ان. این افزایش حجم  ریه برای اندازه کوچک پستان 7% و برای اندازه بزرگ پستان 24% است. همچنین این افزایش حجم  قلب برای اندازه کوچک و بزرگ پستان  به ترتیب 8/25% و 70% می باشد. نتیجه گیری: براساس نتایج به‌دست آمده از این مطالعه، طراحی درمان سه بعدی برای تابش مماسی پستان که به منظور پوشش کامل حجم هدف استفاده می شود، منجر به دریافت دوز بیشتر ارگان‌های حیاتی می شود. همچنین درمان پستان‌های بزرگ‌تر سبب افزایش دوز قلب وریه می شود.